ଜୟପୁର, ୨ ନଭେମ୍ବର (ହି.ସ.)- ଧର୍ମମାସ କାର୍ତ୍ତିକ । ପବିତ୍ର କାର୍ତ୍ତିକ ମାସରେ

କୋରାପୁଟ ଶାବର ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ଓ ଜୟପୁରରେ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ପରିବେଶ

ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି । କୁମାର ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ପବିତ୍ର

କାର୍ତ୍ତିକ ମାସ । ପାରମ୍ପରିକ ପ୍ରଥାନୁସାରେ କାର୍ତ୍ତିକ ବ୍ରତଧାରୀ

ମହିଳା ମାନେ ଚଉରା ମୂଳରେ ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି ରାଇ ଦାମୋଦର

ପୂଜା । ଅନେକ ଧର୍ମ ପରାୟଣ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ପରିବାର ପାଳନ କରିଛନ୍ତି

କାର୍ତ୍ତିକ ବ୍ରତ । ବ୍ରତଧାରୀ ମହିଳା ମାନେ ପ୍ରାତଃ ରୁ ସ୍ନାନ କରି

ପୁରୋହିତ ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କ ପାଖରେ ପାଣି ଟେକି ସଂକଳ୍ପ କରିଛନ୍ତି । ଯେତେ

ଦୁଃଖ, ବାଧା ବିଘ୍ନ ଆସିଲେ ବି ସେମାନେ କାର୍ତ୍ତିକ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ

ବ୍ରତ ରଖି ରାଇ ଦାମୋଦର ପୂଜା କରୁଛନ୍ତି । ନଦୀ, ପୋଖରୀ ଅଥବା

ଚଉରା ମୂଳରେ ମହିଳା ମାନେ ବାଲୁକା ଲିଙ୍ଗ ସ୍ଥାପି ପ୍ରଥମେ

ପୂଜା କରିବା ପରେ ଚଉରା ମୂଳରେ ଏକାଠି ହୋଇ ପଞ୍ଚ ମୁରୁଜ ରେ ରାଇ

ଦାମୋଦର ମୂର୍ତ୍ତି ଆଙ୍କି କରିଛନ୍ତି । ଲିଆ, ଉଖୁଡା, ନଡ଼ିଆ, କଦଳୀ ଓ

ବିଭିନ୍ନ ଫଳମୂଳ କୁ ଏକତ୍ର ଚକଟି ସେହି ଭୋଗକୁ ରାଇ ଦାମୋଦର

ଓ ବୃନ୍ଦାବତୀ ଙ୍କୁ ଲାଗି କରିବା ସହିତ ସମସ୍ତେ ଏକତ୍ର ବନ୍ଦାପନା କରୁଛନ୍ତି

। ଚଉରା ମୂଳରେ କଉଡ଼ି ଖେଳ ଓ ଦହି ଗୋଳାଇବା କାର୍ଯ୍ୟ କରି ରାଇ

ଦାମୋଦରଙ୍କ ସ୍ମୃତି ଚାରଣ କରୁଛନ୍ତି । ଶେଷରେ ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କ ନିକଟରେ

ବସି ସମସ୍ତେ କାର୍ତ୍ତିକ ପୁରାଣ ଶ୍ରବଣ କରିଥାନ୍ତି । ସଂଧ୍ୟାରେ ଚଉରା

ମୂଳରେ ଆକାଶ ଦୀପ ଜାଳି ପୂଜା କରୁଛନ୍ତି । ଏହି ବ୍ରତ ମାସ ସାରା କରି

କାର୍ତ୍ତିକ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଦିନ ଉଦଯାପିତ କରିଥାନ୍ତି । ମାସ ସାରା ବ୍ରତଧାରୀ

ମହିଳା ମାନେ ନିଜେ ହବିଷାନ୍ନ ରାନ୍ଧି ରାଇ ଦାମୋଦର ଙ୍କୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବା ପରେ

ଭୋଜନ କରୁଛନ୍ତି । ଏହି ହବିଷାନ୍ନରେ ସବୁ ପନିପରିବା

ପଡ଼ିନଥାଏ । ମନ୍ଦିରରେ ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ ଯେଉଁ ସବୁ

ପନିପରିବା ବ୍ୟବହାର ହୋଇଥାଏ ସେହି ପନି ପରିବା ହବିଷାନ୍ନରେ

ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିନ ଭୋର ଓ ସଂନ୍ଧ୍ୟା ସମୟରେ

ବ୍ରତଧାରୀ ମହିଳା ମାନେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରକୁ ଯାଇ ଶ୍ରୀଜୀଉଙ୍କ ଦର୍ଶନ

କରିଥାନ୍ତି । ରାଇ ଦାମୋଦର ପୂଜାକୁ ରାଧା ଦାମୋଦର ପୂଜା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ ।

ଶ୍ରୀ ରାଧାମଣୀ ଏହି ବ୍ରତ କରି ନିଜ ଜୀବନକୁ ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ସମର୍ପଣ

କରି ଦେଇଥିଲେ ଓ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ବୈକୁଣ୍ଠପୁର କୁ ଯାଇ ଥିଲେ ବୋଲି

ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି । ଏଣୁ ନିଜ ନିଜ ସ୍ୱାମୀ ମାନଙ୍କୁ ହରାଇ ଥିବା ବିଧବା

ମହିଳା ମାନେ ଏହି ବ୍ରତ ପାଳନ କରି ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ନିକଟରେ ନିଜ

ଅବଶିଷ୍ଟ ଜୀବନକୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରି ଦେଇଥାନ୍ତି । ଆମ ଓଡ଼ିଆ ସଂସ୍କୃତି

ଓ ପରମ୍ପରାରେ ମହିଳା ମାନେ ପାଳନ କରୁଥିବା ରାଇ

ଦାମୋଦର ବ୍ରତ ଏକ ଅନନ୍ୟ ପରମ୍ପରା ଭାବେ ପାଳିତ

ହୋଇଆସୁଛି ।

ହିନ୍ଦୁସ୍ଥାନ ସମାଚାର / ପିକେପି